شیردال چبست؟

<<شیردال>> موجودی افسانه یی است که نمونه هایی از آن در مناطقی از آسیای غربی، مدیترانه و یونان کشف شده است.

<<شیردال>> موجودی با بدن شیر همراه با بال و غالبا صورت پرندگان شکاری مانند عقاب، شاهین، باز و قرقی است.

نمونه ی یک <<شیردال>> امروز توسط رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری از آمریکا به ایران آورده شد. این اثر در سال 2003 میلادی در گمرک فرودگاه آمریکا از قاچاقچیان گرفته شد و تا کنون در آن کشور بوده است.

درباره ی <<شیردال>>ها داستان های افسانه یی نیز وجود دارد، مانند این که گفته شده، شیردالی بر دروازه ی شهر <<تِبس>> در مصر باستان می نشست و از رهگذران ضرب المثل می پرسید؛ هر کسی پاسخ غلط می داد، او را روی تختی می خواباند و اگر بدنش بزرگ تر از تخت بود، قسمت های اضافه را می برید و اگر کوچک تر بود، بدنش را می کشید تا به اندازه ی تخت شود.

در برخی منابع نیز آمده است: قدیمی ترین <<شیردال>> کشف شده از آسیای مرکزی به سده های پنجم و چهارم پیش از میلاد برمی گردد و به حکومت های تابع امپراطوری هخامنشی متعلق است. هخامنشیان شیردال را <<نگهبانی در برابر اهریمن، جادو و دروغ>> می دانستند. سرستون های مشهور هخامنشی هم یکی از مشهورترین مصنوعات بشری هستند که شیردال ها را نمایش می دهند. نام این جانور در پارسی میانه <<بشکوچ>> است. خیلی ها اعتقاد دارند سیمرغ در ادبیات کلاسیک پارسی نو، نمود نوینی از شیردال یا بشکوچ است، هرچند نام خود سیمرغ به پیش از اسلام باز می گردد.

در ادبیات اروپایی نیز به شیردال اشاره فراوانی شده است، برای مثال دانته در <<کمدی الهی>> جایی که سفر در دوزخ و برزخ به پایان می رسد، سوار بر شیردالی که به سرعت برق حرکت می کند، سفر به بهشت را آغاز کرد؛ اما این نخستین نمود شیردال در فرهنگ ایتالیایی نیست، در پیزا، از ایتالیای قرون وسطی نیز شیردالی برنجی باقی مانده که به نظر می رسد منشأ آن، سرزمین های اسلامی باشد یا از روی دست صنعتگران مسلمان ساخته شده باشد. این شیردال که بزرگ ترین مجسمه ی شیردال دوره ی اسلامی است بیش از یک متر بلندی دارد و احتمالا در قرن یازدهم میلادی در آندلس ساخته شده است.